تولوئن یک هیدروکربن آروماتیک سنتتیک محسوب می‌شود که بخش عمده آن از نفت تأمین شده و در بسیاری از صنایع‌ها از آن استفاده می‌شود. ازجمله خصوصیات و ویژگی‌های این ماده می‌توان به بی‌رنگ بودن، سفیدرنگ با بلورهای سوزنی شکل، خاصیت ضد کپک، اشتعال‌پذیر، شفاف‌بودن و بوی شیرین آن اشاره کرد.
فرمول شیمیایی این ماده C7H8 بوده و آن را با نام‌های دیگری همچون تولوئول، فنیل متان و آنیسن نیز می‌شناسند.
تولید تولوئن به‌صورت طبیعی از روغن خام درخت تولو بوده و تولید آن در صنایع شیمیایی هم طی فرایند تولید بنزین و دیگر سوخت‌ها از طریق نفت خام و در زمان تولید کک از زغال‌سنگ حاصل می‌شود.
کاربرد تولوئن بسیار زیاد بوده و از آن به‌عنوان حلال در صنایع رنگ و رزین، حلال رنگ، پلاستیک، جوهر چاپ، لاک، ضدعفونی‌کننده، ساخت فوم و… استفاده می‌شود.
تولوئن ترکیبی غیرقطبی است که در آب حل نمی‌شود، اما در حلال‌های آبی به‌راحتی حل شده و تولید جهانی آن چیزی در حدود 10 میلیون تن تخمین زده شده است.
تولوئن چیست؟
تولوئن یا تولوئول یک هیدروکربن آروماتیک، بی‌رنگ، شفاف، نامحلول در آب و با بویی شبیه به تینرهای رنگ معمولی یا شیرینی است. تولید تولوئن به‌صورت طبیعی از طریق درخت کاج انجام می‌شود. بخارهای این ماده سنگین‌تر از هوا بوده و فرمول شیمیایی آن C7H8 است.
کاربرد تولوئن را به‌صورت عمده می‌توان به‌عنوان ماده اولیه در صنایع و یک حلال در نظر گرفت.
ازآنجایی‌که این ماده از کربن و هیدروژن به وجود آمده، بنابراین قطبی بودن آن بسیار ناچیز بوده و خورنده نبوده و با اسید یا باز رقیق واکنش نشان نمی‌دهد. قابل‌ذکر است که بدانید آنیسن در معرض هوا و در دمای معمولی اتاق تبخیر شده و به بخار تبدیل می‌شود.
گروه متیل خاصیت آزادسازی الکترون بیشتری نسبت به اتم هیدروژن داشته و تولوئن هم نسبت به بنزن برای الکتروفیل‌ها بسیار واکنش‌پذیرتر عمل می‌کند.
تاریخچه تولوئن
اگر بخواهیم درباره تاریخچه تولوئن صحبت کنیم، باید بگوییم که این ترکیب به‌وسیله شیمیدان لهستانی به نام فیلیپ نریوژ والتر برای اولین‌بار در سال 1837 از تقطیر روغن درخت کاج به وجود آمد.
پس از آن در سال 1841 شیمیدان فرانسوی دیگری به اسم هنری از گل حنا (عصاره‌ای معطر از درخت گرمسیری) هیدروکربنی را استخراج کرد که شکل ظاهری آن بسیار شبیه به گل رز والین و بنزن بود؛ به همین خاطر هیدروکربن استخراج شده را بنزوئن نامید.
تاریخچه تولوئن هم در آخر به شیمیدان فرانسوی مربوط است که در سال 1850 تولوئن را از تقطیر چوب هیدروکربنی استخراج کرد.
تولید تولوئن
سطح پایینی از تولید تولوئن مربوط به روغن خام بوده و به‌عنوان محصولی جانبی جهت تولید بنزین به‌وسیله اصلاح‌کننده کاتالیزوری و تولید کک از زغال‌سنگ به‌حساب می‌آید. لازم به ذکر است که بدانید تولید تولوئن در سطح و مقیاس صنعتی بسیار ارزان و اقتصادی است که در روش‌های مختلفی سنتز می‌شود.
تولید این ماده به روش‌های مختلفی امکان‌پذیر است؛ خالص‌سازی نهایی این ماده به‌وسیله هر یک از فرایندها و روش‌های تقطیر و استخراج حلال صورت می‌گیرد که برای مواد معطر BTX (ایزومرهای بنزن، تولوئن و زایلین) نیز استفاده می‌شود.
یکی از روش‌هایی که از طریق آن تولید تولوئن انجام می‌گیرد، استفاده از بنزن در حضور اسید لوئیس مانند کلرید آلومینیوم با متیل کلراید است که در نتیجه این واکنش تولوئول تولید می‌شود.
کاربردهای تولوئن
استفاده از این ماده به‌عنوان حلال در بسیاری از محصولات مصرفی به‌عنوان بارزترین کاربرد تولوئن شناخته می‌شود. اما علاوه بر این کاربرد تولوئن دامنه بسیار گسترده‌تری داشته و از آن در صنایع مختلفی استفاده می‌شود که در ادامه به بسیاری از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- در ساخت نیتروتولوئن از این ماده استفاده می‌شود.
- از آن به‌عنوان حلال در بعضی از انواع ماده‌های رقیق‌کننده رنگ استفاده می‌شود.
- برای تولید مارکرهای دائمی و انواع ماژیک‌ها کاربرد دارد.
- برای ساخت سیمان تماسی از تولوئن استفاده می‌شود.
- در تمیزکننده‌های فلزات از این ماده استفاده می‌شود.
- برای تولید انواع خاصی از چسب‌ها کاربرد دارد.
- برای تولید اسید بنزوئیک در واکنش‌های شیمیایی استفاده می‌شود.
- به‌عنوان ماده اولیه بنزن و زایلین استفاده می‌شود.
- برای تولید مونو، دی – و ترینیتروتولوئن TNT جهت ساخت کف پلی‌اورتان از فنیل متان استفاده می‌شود.
- در ترکیب مواد اشتعال‌پذیر و منفجره مثل ترینیتروتولوئن یا TNT و به‌طورکلی در صنعت مواد منفجره کاربرد دارد.
- جهت ساخت فنل و کاپرولاکتام از این ماده استفاده می‌شود.
- تولید اسید بنزوئیک و بنزآلدهید از طریق آنیسن انجام می‌شود.
- در ترکیب و ساخت درزگیرهای سیلیکونی کاربرد دارد.
- برای ساخت پلی یورتان‌ها، ساخت چرم، ساخت و تولیدداروها، ساخت رنگ‌ها، ساخت تولوئن در ایزوسیانات (TDI)، ساخت محصولات آرایشی ناخن و سنتز مواد آلی شیمیایی از تولوئول استفاده می‌شود.
- در ساخت و فرمولاسیون ضدعفونی‌کننده‌ها نقش دارد.
- از تولوئول به‌عنوان ماده تقویت‌کننده اکتان در سوخت‌های بنزین استفاده می‌شود.
- از آن به‌عنوان حلال برای نانو مواد کربن و لوله‌های نانو و فولرن استفاده می‌شود.
- تولوئون به‌عنوان فیلر یا ملاط برای کیت‌های ظریف پلی استایرن کاربرد دارد.
- جهت شکستن گلبول‌های قرمز خون در آزمایشگاه‌های بیولوژیک کاربرد دارد.
- از آن به‌عنوان خنک‌کننده در سیستم‌های انتقال حرارت استفاده می‌شود.
- در تولید پلیمرهایی که برای تولید نایلون و بطری‌های پلاستیک سودا استفاده می‌شوند، کاربرد دارد.
خطرات احتمالی خرید تولوئن
تولوئن چیست و استفاده از آن چه عواقبی دارد؟ همان‌طور که می‌دانید تولوئول یک ترکیب شیمیایی است که ممکن است خطرات موضعی یا سیستمیک بر روی بدن شما داشته باشد. از عوارض استفاده طولانی‌مدت و قرارگرفتن مکرر در معرض این ماده می‌توان به سوزش چشم‌ها، سوزش مجاری تنفسی و پوست، ازبین‌رفتن چربی طبیعی پوست، درماتیت و خشک‌شدن پوست، افسردگی، کم‌شدن حافظه، سردرد، سرگیجه، خستگی، ضعف عضلانی، خواب‌آلودگی، عدم هماهنگی در راه‌رفتن و… اشاره کرد.
این ماده می‌تواند از طریق محصولات معمولی موجود در خانه‌مانند برخی از چسب‌ها، رنگ‌ها و رقیق‌کننده‌های آن‌ها، عطرهای مصنوعی و لاک ناخن تبخیر شده و وارد فضای خانه شما شود؛ بنابراین سعی کنید تا با داشتن یک تهویه مناسب در خانه، مقدار این ماده را در هوا به کمترین حد خود برسانید.
خرید تولوئن
تولیدکننده‌های صنعتی این ماده را که عمدتاً از فرایندهای نفتی یا پتروشیمی به دست می‌آید را باتوجه‌به کاربرد و مقدار مصرفی خود تهیه می‌کنند. این ماده به‌عنوان عضوی ثابت از بنزین، چسب و دیگر محصولات مصرفی به‌حساب می‌آید.
خرید تولوئن از سایت‌هایی که مواد شیمیایی گوناگون را عرضه می‌کنند، امکان‌پذیر است. شما می‌توانید برای خرید تولوئن یکی از سایت‌های معتبر، مطمئن، باتجربه و مشتری‌مدار مانند سایت نویان شیمی را انتخاب کرده و خرید خود را باتوجه‌به کاربرد و مقدار مصرفی موردنظر انجام دهید.
جمع‌بندی
تولوئن چیست؟ تولوئن درواقع یک ماده هیدروکربنی آروماتیک سنتتیک محسوب میشه که بخش عمده آن را از نفت تأمین می‌کنند. تولوئول ماده‌ای بی‌رنگ تا سفیدرنگ به شکل بلورهای سوزنی شکل، دارای خاصیت ضد کپک، اشتعال‌پذیر، نامحلول در آب، شفاف و همراه با بویی شیرین (شبیه به تینر و رنگ) است.
در این مقاله سعی کردیم تا اطلاعات مفید و جامعی درباره تاریخچه تولوئن، تولید تولوئن و همچنین کاربردهای آن در اختیار شما بگذاریم.
همان‌طور که در این مقاله مشاهده کردید، دامنه کاربرد تولوئن بسیار گسترده بوده که در بخش کاربردهای تولوئن به طور کامل آن‌ها را برای شما ذکر کردیم، اما از اصلی‌ترین کاربرد آن می‌توان به حلال بودن این ماده در بسیاری از محصولات مصرفی اشاره کرد.
اگر قصد خرید آن ماده را دارید، ما سایت نویان شیمی را به‌عنوان مرجعی مطمئن و معتبر و با هزینه‌هایی مقرون‌به‌صرفه را به شما معرفی می‌کنیم.
جهت ثبت سفارش و استعلام قیمت تماس حاصل بفرمایید.
مدیریت فروش خانم امامی
02177093815-09129573799
|
نام محصول |
قیمت |
|
قیمت تولوئن تبریز |
|
|
قیمت تولوئن اصفهان |
