بوراکس (‌Borax)

بوراکس یا سدیم بورات، با فرمول Na₂B₄O₇.nH₂O یکی از پرکاربردترین مواد معدنی و شیمیایی مورداستفاده در صنایع است. این ماده از نظر فیزیکی و شیمیایی خواص متفاوتی دارد که در این مقاله به طور کامل آن‌ها را بررسی می‌کنیم. خواص متنوع این ماده باعث شده است که در صنایع متنوعی چون آرایشی و بهداشتی، تولید کاغذ و مقوا، کشاورزی، رنگ و رزین و نساجی، آب و فاضلاب، استخراج طلا و… رد پایی از این ماده پرکاربرد را پیدا کنید.

در این مقاله به طور دقیق و تخصصی با این ماده شیمیایی و کاربرد‌های آن آشنا می‌شوید. همچنین به بررسی هشدارهای ایمنی، نکات مهم هنگام خرید و قیمت بوراکس می‌پردازیم. اگر تصمیم به خرید بوراکس به‌صورت جزئی یا عمده دارید، با کارشناسان ما در نویان شیمی در تماس باشید.

بوراکس چیست؟

بوراکس، نمک اسید بوریک و یک ماده طبیعی، قلیایی (PH: 9.5) و حل‌شونده است که به نام‌های سدیم بورات، بوره، سدیم تترا بورات و تترا بورات دی سدیم نیز معروف است. بوراکس، یکی از مهم‌ترین ترکیبات بور، از عناصر بور، اکسیژن، هیدروژن و سدیم ساخته شده است و از نظر شکل ظاهری (پودر سفیدرنگ یا کریستا‌ل‌های بی‌رنگ) به میزان آب موجود در ترکیب بستگی دارد. توجه داشته باشید که این ماده با اسید بوریک کاملاً متفاوت است و آن‌ها را با یکدیگر اشتباه نگیرید.

نحوه تولید بوراکس

بوراکس معمولاً از منابع طبیعی استخراج می‌شود و کمتر از فرایند شیمیایی برای تولید آن استفاده می‌کنند. استخراج بوراکس شامل دو مرحله خالص‌سازی و تبلور، برای جداسازی آن از آب‌نمک یا سنگ معدنی خامی به نام تینکال است. با کربناته کردن یا تبخیر آب دریاچه، بوراکس موجود در آن، به‌صورت دانه‌های کریستال قابل‌استخراج می‌شود. برای استخراج بوراکس از سنگ‌های معدنی، حذف آلاینده‌هایی مانند خاک رس و شیل ضروری است.

خواص فیزیکی و شیمیایی بوراکس

خواص متفاوت فیزیکی و شیمیایی بوراکس باعث شده است که در صنایع مختلف، کاربرد‌های بسیار زیادی داشته باشد. برای بررسی دقیق این خواص، به جدول‌های زیر مراجعه کنید.

خواص فیزیکی بوراکس

خواص شیمیایی بوراکس

• به‌راحتی با اسید واکنش می‌دهد و به اسید بوریک تبدیل می‌شود.

Na ₂ B ₄ O ₇ · 10H ₂ O + 2HCl → 4B(OH) ₃ + 2NaCl + 5H ₂ O

• اشتعال‌پذیر است و به دلیل وجود سدیم، شعله‌ای به رنگ سبز مایل به زرد تولید می‌کند.
• واکنش‌پذیر با هیدروکسید سدیم است.

Na ₂ B ₄ O ₇ + 7H ₂ O + 2 NaOH → 4Na[B(OH) ₄ ]

انواع بوراکس را بشناسید

گفتیم که (Borax) انواع گوناگونی دارد و تفاوت آن‌ها در تعداد بلورهای متبلور موجود در ساختارشان است. همین تفاوت موجب تغییر در کاربرد و شکل کریستال این ماده معدنی می‌شود.

بوراکس بدون آب یا دهیدارت: Na2B4O7

این نوع بوراکس در ساختار خود، آب و بلورهای متبلور ندارد و به همین دلیل پایداری بیشتر و انحلال‌پذیری کمتری نسبت به انواع دیگر بوراکس دارد. این پودر سفیدرنگ، عنوان منبع قوی از B2O3 برای ساخت انواع شیشه و سرامیک استفاده می‌شود. بوراکس استحکام و پایداری انواع شیشه را در برابر ضربه و حرارت بالا می‌برد. همچنین به‌عنوان لعاب سفال نیز از آن استفاده می‌شود.

بوراکس پنتا هیدرات با فرمول شیمیایی: Na2B4O7.5H2O

بوراکس پنتا هیدرات در ساختار شیمیایی خود دارای 5 بلور متبلور و غیرقابل‌احتراق است. این ماده واکنش‌پذیری نسبتاً کمی دارد، به همین دلیل موارد استفاده از آن در صنعت محدود است. کاربرد این ماده در صنعت، به‌عنوان شار در جوشکاری فولاد و آهن است و نقطه ذوب اکسید آهن را کم می‌کند. همچنین از این نوع بوراکس به‌عنوان جایگزین جیوه، برای استخراج طلا در مقیاس‌ کوچک استفاده می‌شود.

بوراکس دکا هیدرات با فرمول شیمیایی: Na2B4O7.10H2O

بوراکس دکا هیدرات در ساختار خوب آب بیشتری دارد و پایدار‌تر است و به‌صورت بلور‌های کریستالی بی‌رنگ و بدون بو دیده می‌شود. به دلیل پایداری بالای این ماده، موارد استفاده از آن در صنعت بسیار گسترده است. انحلال‌پذیری این نوع بوراکس در آب بسیار زیاد است و به همین دلیل در ساختار شوینده‌ها استفاده می‌شود.

کاربرد بوراکس در صنایع مختلف

بوراکس به دلیل درصد بسیار ناچیز سم، قابلیت تطبیق‌پذیری و مقرون‌به‌صرفه بودن، گزینه مناسبی برای بسیاری از واکنش‌های صنعتی است و کاربردهای بسیار زیادی دارد. در این بخش از مقاله به بررسی مهم‌ترین کاربردهای بوراکس می‌پردازیم.

موارد استفاده بوراکس در کشاورزی

• اصلاح و غنی‌کردن خاک: به همراه بوراکس عناصر ضروری برای رشد و تغذیه گیاه، مانند بور، کلسیم، پتاسیم و فسفر را به خاک اضافه می‌شود و کیفیت خاک بالاتر می‌رود.
• پایداری گیاهان: وجود عنصر بور در این ماده به پایداری و بهبود متابولیسم گیاهان، تقویت ریشه و دیواره‌های سلولی، رشد، توسعه و فتوسنتز آن‌ها کمک می‌کند.
• خاصیت ضد یخ: برای جلوگیری از سرمازدگی گیاهان و ثمر آن‌ها، از بوراکس به‌عنوان یک ماده ضد یخ در باغ‌ها و مزارع کشاورزی استفاده می‌شود.
• کنترل علف‌های هرز: احتمالاً شما هم دوست ندارد جان گیاهان مزرعه‌تان با علف‌های هرز گرفته شود! پس با استفاده از بوراکس، رشد بی‌رویه علف‌های هرز را متوقف کنید.
• تولید سم و آفت‌کش‌ها: به دلیل خاصیت آفت‌کشی بوراکس، در تولید انواع سم‌های دفع حشرات و آفات، ازبین‌بردن باکتری و قارچ‌ها استفاده می‌شود.
• جلوگیری از پوسیدگی ریشه درختان: رطوبت اضافی خاک را جذب می‌کند و مانع پوسیدگی ریشه گیاه می‌شود.

کاربرد بوراکس و محصولات آرایشی و بهداشتی

• خاصیت‌ آب‌رسانی: با استفاده از لوسیون‌ها و کرم‌های آب‌رسان، یک لایه حاوی بورات روی پوست قرار می‌گیرد و باعث جذب رطوبت محیط به پوست و آبرسانی آن می‌شود.
• باکتری‌زدا و ضد قارچ قوی: از بوراکس در محصولاتی مثل شامپو و صابون، با کاهش رشد و پراکندگی قارچ‌ها، به عنوان ضد عفونی کننده قوی استفاده می‌شود.
• پاک‌کنندگی و رسوب‌زدایی: بوراکس به‌عنوان ماده سفید‌کننده و پاک‌کننده، در خمیردندان، شوینده‌ها، شیشه‌شور، قرص‌ ظرف‌شویی و پودر لباس‌شویی استفاده می‌شود. همچنین رسوب و آلاینده‌های سطوح سرامیکی و اکسید سطوح فلزی را از بین می‌برد.
• امولسیفایر و نگهدارنده: بوراکس موجب نگهداری و پایداری یک ماده و جلوگیری از تفکیک‌شدن فاز‌های متفاوت ذرات سازنده آن می‌شود.

هرچند استفاده از بوراکس در صنایع آرایشی و بهداشتی کاربرد زیادی دارد، اما استفاده از آن باید کنترل شده و محدود باشد.

تاثیر بوراکس در از بین بردن سختی آب و تنظیم PH

از بوراکس به‌عنوان نرم‌کننده آب به‌صورت دائمی یا موقتی استفاده می‌شود. در واقع این ماده، ترکیباتی را با کلسیم و منیزیم آب تشکیل می‌دهد که موجب کاهش سختی آب می‌شود. در صنایع شستشو، نرم‌شدن آب موجب بهبود عملکرد شوینده‌ها و کاهش رسوبات لوله‌ها می‌شود. همچنین برای تنظیم PH یا اسیدیته آب استخر و یا ازبین‌بردن بودی آب، از بوراکس استفاده می‌شود.

استفاده از بوراکس در صنایع نساجی، رنگ و رزین

از بوراکس به‌عنوان عامل بازدارنده شعله در انواع پارچه‌ها استفاده می‌کنند تا قابلیت اشتعال الیاف و پارچه را تا حد ممکن کاهش دهند. همچنین به‌عنوان نگهدارنده و ضد بید پارچه و پشم از محلول 10 درصد آن استفاده می‌شود. علاوه بر این، در فرایند رنگ کردن پارچه، بوراکس موجب یکنواخت شدن جذب رنگ پارچه می‌شود.

کاربرد بوراکس درصنایع خوراکی

از بوراکس در صنایع غذایی، خصوصاً در آسیا، برای ایجاد خاصیت چسبندگی و به‌عنوان یک ماده قوام‌دهنده استفاده می‌شود. همچنین از این ماده به‌عنوان نگهدارنده برخی مواد غذایی یا عاملی برای تعیین دقیق میزان PH غذا استفاده می‌شود. البته در برخی از کشور‌ها استفاده از بوراکس به‌عنوان نگهدارنده یا افزودنی غذا، ممنوع اعلام شده است و امروزه در صنایع غذایی کاربرد کمتری دارد.

سایر کاربردهای بوراکس

• ازبین‌بردن مسمومیت ناشی از فلوراید
• ضدقارچ مورداستفاده در عایق فایبرگلاس و سلولز
• جذب‌کننده نوترون در رآکتورهای هسته‌ای برای کنترل واکنش‌های زنجیره‌وار هسته‌ای
• استفاده در ساخت مواد آتش‌بازی برای ایجاد رنگ سبز
• ازبین‌بردن رسوب رادیاتور ماشین
• ساخت لعاب براق برای ظروف سفالی و میناکاری
• قابل استفاده برای آهنگران به‌منظور بالابردن خاصیت چکش‌خواری آهن
• ماده تیمارکننده برای پوست مار و برفک سم اسب
• عامل چسبندگی در چسب‌هایی بر پایه کازئین و نشاسته
• ساخت اسلایم و برخی اسباب‌بازی کودکان
• ضدقارچ انگشتان پا
• جوهر انواع روان‌نویس و خودنویس
• عامل نگهداری در تاکسیدرمی
• پوشش گوشت‌های خشک شده برای دورکردن حشرات از آن
• عامل محافظتی چوب برای جلوگیری از پوسیدگی، حمله آفات و آتش‌سوزی
• جایگزین جیوه برای استخراج طلا یا ذوب کردن آن
• ازبین‌برنده بوی بد فرش
• مورد استفاده در متالورژی و جداکردن فلزات از انواع کانی
• به عنوان شار یا عامل جریان دهنده در متالورژی
• نقش مهم در تولید شیشه‌های ضدضربه و ضد حرارت
• مؤثر در صنایع کاغذسازی و تولید مقوا برای چسباندن الیاف سلولوزی به یکدیگر
• استفاده در ضدیخ رادیاتور ماشین و خنک‌کننده موتور

هشدارهای ایمنی + نکات مهم برای انبار کردن

درست است که بوراکس ماده‌ای طبیعی است و درصد سم کمی دارد، اما صفر نیست! بنابراین بهتر است برای جلوگیری از عوارض غیرقابل‌جبران، نکات ایمنی زیر را رعایت کنید.

• از استنشاق و خوردن پودر بوراکس خودداری کنید.
• دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شود.
• هنگام استفاده از این محصول از دستکش لاتکسی استفاده کنید.
• از برخورد آن با چشم، دهان و بینی اجتناب کنید.
• از تماس آن با زخم باز روی بدن خودداری کنید.
• در برخی موارد موجب حساسیت پوست و اختلالات هورمونی می‌شود.
• بهتر است برای محصولات کودک، از جایگزین نشاسته ذرت یا جوش‌شیرین استفاده کنید.

شرایط نگهداری و انبار کردن بوراکس

گفتیم که بوراکس میل ترکیبی بسیار بالایی با آب دارد و جاذب رطوبت بسیار قوی است. بنابراین اگر در معرض رطوبت قرار گیرد، دانه‌های کریستال آن به هم می‌چسبد و حالت چسبنده و خمیری پیدا می‌کند. پس اگر تصمیم به انبارکردن پودر یا کریستال بوراکس دارید، از ظروف عایق رطوبت استفاده کنید و شرایط انبار را خشک و خنک نگه دارید.

نحوه خرید بوراکس | قیمت + نکات مهم حین خرید

برای خرید بوراکس به مقدار عمده یا جزئی، در قدم اول یک مرکز فروش بوراکس قابل‌اعتماد و حرفه‌ای پیدا کنید. یک مرکز معتبر فروش بوراکس باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:

• بوراکس در بسته‌بندی‌های عایق شده، بهداشتی و ضد رطوبت ارسال شود.
• کیفیت و اصالت محصول را برای شما تضمین کند.
• در صورت عدم تطابق با سفارش شما یا خرابی، محصول را مرجوع کند.
• تاریخ انقضا و تولید معتبر داشته باشد.
• محصول شما را برای اتفاقات احتمالی حین ارسال، بیمه کند.
• کارشناسان حرفه‌ای برای راهنمایی و مشاوره تخصصی به شما داشته باشد.

نویان شیمی ایستا: معتبرترین مرکز فروش انواع بوراکس

تمام مواردی که لازم بود هنگام خرید بوراکس بدانید را به شما گوشزد کردیم. اعتماد شما با ارزش‌ترین دارایی ما است. بنابراین برای اینکه بهترین تجربه خرید را برایتان رقم بزنیم، تمام ویژگی‌های بالا را سرلوحه کارمان برای فروش بوراکس قرار داده‌ایم.

کلیه محصولات نویان شیمی برای شما، به‌شرط سلامت محصول و اصالت برند، تاریخ تولید و انقضا معتبر ارسال می‌شود و در صورت هرگونه مغایرت و بروز مشکل، قابل‌ استرداد هستند. همچنین کارشناسان ما به طور مدام و پیوسته در حال آموزش‌دیدن هستند، تا به‌روز باشند و بهترین خدمات و مشاوره را به شما عرضه کنند. برای خرید بوراکس، از هر کجای ایران که هستید با مشاوران نویان شیمی در ارتباط باشید.

قیمت بوراکس

یکی از مواد بسیار مهمی که باید حین خرید بوراکس به آن توجه کنید، قیمت فروش بوراکس است. قیمت بوراکس را باکیفیت آن مقایسه کنید و از آن مطمئن شوید. ما تضمین می‌کنیم که باکیفیت‌ترین پودر بوراکس را با کمترین قیمت بازار، در اختیارتان می‌گذاریم.

قیمت بوراکس به مواردی چون نوع بوراکس (خشک یا آبدار)، مقدار آن، درصد خلوص و برند تولیدکننده بستگی دارد. بنابراین نمی‌توان قیمت آن را به طور دقیق مشخص کرد. برای استعلام دقیق از قیمت بوراکس، با کارشناسان ما در نویان شیمی در تماس باشید.

جمع‌بندی نهایی:

در این مقاله نویان شیمی، به بررسی بوراکس، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و کاربردهای متعدد آن در صنایع مختلف از جمله کشاورزی، خوراکی، آرایشی و بهداشتی، رنگ و رزین و نساجی و… پرداختیم. هشدارهای ایمنی را برای استفاده امن‌تر به شما گوشزد کردیم و تمام نکات ضروری حین خرید را به شما گفتیم.

پس الان، درصورتی‌که قصد خرید بوراکس را داشته باشید، تمام نکات لازم در مورد آن را می‌دانید و با آگاهی بیشتری برای خرید اقدام می‌کنید. ما نیز در نویان شیمی تضمین می‌کنیم که بهترین محصول را به شما ارائه کنیم. چرا که رضایت شما برای ما در اولویت اول قرار دارد.

جهت ثبت سفارش و استعلام قیمت تماس حاصل بفرمایید.

مدیریت فروش امامی

02177093815-09129573799