اسید فسفریک

اسید فسفریک،‌ ماده ای اسیدی و بدون بو و رنگ است که به اورتو فسفریک اسید هم معروف می باشد. از دیگر مشخصات این ماده باید به غیر سمی و غیر فرار بودن و جامد بودن آن در دمای اتاق اشاره کرد.

اسید فسفریک، بعد از اسید سولفوریک بیشترین میزان تولید و مصرف را در سراسر جهان دارد. علاوه بر این، اسید فسفریک و فسفات ها در بیوشیمی از اهمیت قابل توجهی برخوردارند و برای زندگی ضروری هستند.

اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره اسید فسفریک، انواع اسید فسفریک، اسید فسفریک صنعتی، ‌اسید فسفریک خوراکی، کاربردهای اسید فسفریک در صنعت، و تاریخچه اسید فسفریک کسب کنید، با خواندن ادامه این مطلب همراه ما باشید.

اسید فسفریک چیست؟

اسید فسفریک با فرمول شیمیایی H3PO4، نوعی اسید ضعیف است که از سنگ‌های فسفات به دست می‌آید. حالت خالص‌تر اسید فسفریک از فسفر سفید، حاصل می‌شود که شکل جامد کریستالی با غلظت کمتر دارد و غیرسمی است.

اسید فسفریک صنعتی به دو شیوه تر و حرارتی تولید می‌شود:

در روش تر با اضافه‌کردن اسیدسولفوریک به سنگ تری کلسیم فسفات (آپاتیت)، اسید فسفریک به دست می‌آید. در این فرایند سولفات کلسیم (گچ) نامحلول به وجود می‌آید که فیلتر و حذف می‌شود. به‌علاوه، از اسید نیتریک به‌جای اسی دسولفوریک هم می‌توان استفاده کرد. در این صورت نیترات کلسیم به وجود می‌آید که به‌عنوان کود گیاهی کاربرد دارد.

در شیوه حرارتی محصول خالص‌تری به دست می‌آید که مناسب مصارف غذایی و دارویی است و تولید به این شیوه بسیار پر هزینه است. در این شیوه، اسید فسفریک خالص از سوختن فسفر عنصری و بعد هیدراتاسیون پنتا اکسید فسفر (P4O10) به دست می‌آید. فسفر عنصری به‌وسیله کوره الکتریکی تولید می‌شود.

در این مرحله اکثر ناخالصی‌های موجود در سنگ حذف می‌شوند. برای موارد استفاده پر اهمیت باید ترکیبات آرسنیک را با پردازش بیشتر از اسید حذف کرد. لازم به ذکر است که فسفریک اسید در آزمایشگاه از اکسیداسیون فسفر قرمز به‌ واسطه اسید نیتریک تهیه می‌شود.

انواع اسید فسفریک

انواع اسید فسفریک بر اساس خلوص و نوع کاربری به دودسته اسید فسفریک صنعتی و اسید فسفریک خوراکی تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه به بررسی ویژگی‌های هر یک از آنها می‌پردازیم.

اسید فسفریک صنعتی چیست؟

اسید فسفریک صنعتی به دسته‌ای از این ماده گفته می‌شود که درصد خلوص آنها کمتر از 85 درصد است. از این نوع اسید در صنایع گوناگون استفاده می‌شود و میزان مصرف آن در کشورهای مختلف آسیا، اروپا و امریکا توسعه زیادی پیدا کرده است.

اسید فسفریک خوراکی چیست؟

درصورتی‌که درصد خلوص اسید فسفریک بیشتر از 85 درصد باشد، این ماده را اسید فسفریک خوراکی می‌نامند. با افزودن آب به P4O10، اسید نوع خوراکی به دست می‌آید که در صنایع غذایی استفاده فراوانی دارد.

درحالی‌که اسید فسفریک صنعتی از ترکیب سنگ فسفات با اسیدسولفوریک به دست می‌آید، غلظت اسید فسفریک خوراکی از غلظت اسید فسفریک صنعتی بیشتر است.

اما باید دقت کنید که مصرف بیش از حد اسید فسفریک، تعادل اسیدیته بدن را به هم می‌ریزد. به‌علاوه، اسید فسفریک زیاد ممکن است باعث بروز مشکلاتی مثل پوکی‌استخوان و ناراحتی قلبی شده و میزان جذب مواد معدنی در بدن را کاهش دهد. از طرف دیگر، مصرف بیش از اندازه این اسید می‌تواند مقدار جذب مواد معدنی در بدن را هم کاهش دهد.

کاربردهای اسید فسفریک در صنعت

اسید فسفریک یکی از رایج‌ترین و پراستفاده‌ترین مواد شیمیایی در زمینه صنایع مختلف مانند پزشکی، لاستیک‌سازی، صنایع شیمیایی، تولید شوینده‌ها، تولید لوازم‌آرایش، تولید کودهای شیمیایی، تولید خوراک دام، کروماتوگرافی، جرم‌گیری سطوح فلزی و غیره است.

اگر بخواهیم این موضوع را دقیق‌تر توضیح دهیم باید بگوییم که هر دو گروه اسید فسفریک صنعتی و اسید فسفریک خوراکی استفاده صنعتی متنوعی دارند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کاربرد اسید فسفریک خوراکی

•  استفاده به‌عنوان تنظیم‌کننده اسیدیته در غذاهایی مانند مربا، گوشت فراوری شده، ژله و ژلاتین، مخمرها، پنیر، ادویه‌جات، ترشیجات و کنسرو
•  استفاده در نوشابه و نوشیدنی‌ها
•  استفاده در صنایع غذایی به‌عنوان نگهدارنده
•  تولید بیکینگ‌پودر
•  استفاده به‌عنوان تنظیم‌کننده pH و افزایش کیفیت لبنیات

کاربرد اسید فسفریک صنعتی

•  استفاده در سلول‌های سوختی به‌عنوان کاتالیزور
•  ازبین‌بردن رسوبات معدنی
•  استفاده در صنایع دام و طیور
•  تصفیه سطح فلز در صنعت متالورژی
•  استفاده در ژنراتورهای اکسی هیدروژن به‌عنوان الکترولیت
•  استفاده به‌ عنوان اکسیدکننده شیمیایی برای تولید محصولات کربن فعال
•  تولید مواد شیمیایی (اتیل بنزن، پروپیلن، کومن)
•  ساخت اتیلن و تصفیه پراکسید هیدروژن
•  آماده‌سازی مشتقات آلبومین
•  سنتز لاستیک و افزودنی به واکس
•  تولید رنگ و رنگ‌دانه
•  استفاده در صنعت کود و کود فسفاته (مونو آمونیوم فسفات، دی آمونیوم فسفات، سوپر فسفات تریپل، فسفات منیزیم)
•  استفاده در کشاورزی به‌منظور جلوگیری از رشد قارچ‌ها و کپک‌ها و بهبود فرایند رشد گیاهان
•  استفاده در صنایع داروسازی، دندانپزشکی و دامپزشکی
•  استفاده در تصفیه آب و فاضلاب
•  استفاده به‌عنوان عامل ضدخوردگی سطح فلزات در ساختار هواپیما، ماشین‌آلات جنگی، کشتی و سایر وسایل نقلیه
•  استفاده در صنعت پتروشیمی به‌عنوان کاتالیزور

تاریخچه اسید فسفریک

به طور دقیق و قطعی مشخص نیست که اسید فسفریک برای اولین‌بار توسط چه کسی و در چه زمانی تهیه شده، اما مدارک ثبت شده تاریخی اولین اختراع فسفر را به کارهای کیمیاگری آلمانی مربوط می‌کنند.

به نظر می‌رسد که برای اولین‌بار شخصی به نام، هنیگ برند که یک کیمیاگر آلمانی بود، در سال 1669 میلادی فسفر را کشف کرد. او توانست بقایای ادرار را روی کوره گرم کند تا جایی که رنگ آن قرمز شود. سپس مایع را در یک شیشه ریخته و روی آن را پوشاند، و این ماده به رنگ سبز تبدیل شد. ماده به‌دست‌آمده فسفر بود كه به یونانی به معنی (نوربر) است. هنیگ برند محصول خود را مخفی نگه داشت و سعی کرد از آن برای تولید طلا استفاده کند که البته باید گفت که در این کار موفق نشد.

مشخص نیست که آیا برند در آزمایش‌های خود با آب موفق به تولید فسفریک اسید شده و یا در تولید آن ناکام باقی‌مانده است. به همین علت، بر اساس منابع رسمی، تولید و کشف رسمی اسید فسفریک تا دهه ۱۷۷۰ میلادی به تعویق افتاد.

پس از آن، دو شیمی‌دان سوئدی به نام‌های یوهان گاتلیب گان و کارل ویلهم شیل کاملاً مستقل از یادداشت‌های برند، موفق به تولید اسید فسفریک از خاکستر استخوان شدند. شیل در سال ۱۷۷۴ میلادی موفق به جداکردن فسفر از خاکستر استخوان شد و در سال ۱۷۷۷ با اضافه‌کردن اسید نیتریک به فسفر، اسید فسفریک را تولید کرد. ناگفته نماید که برخی منابع نیز تولید اولیه فسفریک اسید را در سال ۱۶۹۴ توسط رابرت بویل با انحلال پنتا اکسید فسفر در آب تأیید کرده‌اند.

جمع‌بندی

اسید فسفریک یک ماده بی‌رنگ و بی بو است که در آب و اتانول قابل‌ حل است. این اسید طعم تندی داشته و یک ماده غیرسمی به شمار می‌رود. به‌علاوه، این ماده در دمای اتاق شکل جامدی دارد.

درصورتی‌که برای مصارف خانگی و یا صنعتی به اسید فسفریک نیاز دارید، می‌توانید به‌ راحتی این محصول را از سایت نویان شیمی خریداری نمایید.

• فروش اسید فسفریک خوراکی و صنعتی
• فروش اسید فسفریک خوراکی 85 درصد
• اسید فسفریک ساخت کشور چین
• بسته بندی شده در گالن های 35 کیلویی

موجود در انبار تهران

جهت ثبت سفارش و استعلام قیمت با واحد بازرگانی شرکت نویان شیمی تماس حاصل بفرمایید.

مدیریت فروش امامی

02177093815-09129573799